February 08, 2013

Pikpik sa Abaga
Ni Henry Sandoval 
Proyekto
    Nag-agulo sab ang uban nga mga gagmay negosyante sa tubig dinha sa Isla sa Sipaway tungod sa pagsulod na sa tubig nga gikan sa siyudad sa San Carlos ngadto sa isla. Tubig usab ang panginabuhi sa uban nga pumuluyo sa maong isla. Ila kining paliton dinhi sa siyudad ug ilaha usab ibaligya ngadto sa mga tawo sa Isla.  May nahinabi akong mga kagawad sa Barangay Ermita samtang gapaabot sila ni Konsehal DX Yu sa ilahang suroy ngadto sa La Vista.
    Nahisgutan namo ang proyekto nga matud pa nila dili gayud nila makalimtan ang tubig nga miabot na gyud sa ilahang isla. Matud pa nila nga ang matag kontiner sa tubig tag 10 pesos ang bili. Ug dakodako ka nga pamilya gamay ra ang tagun-om ka kontiner matag adlaw. Kana kuno nga presyo sa duol ra sad sa pantalan nga mga panimalay. Apan ug adto na ihatud sa So. Banica tag 15.00 pesos na ang matag kontiner. Dili gyud kuno tiaw ang ilahang ampo ug kalipay nga mibuswak ang tubig sa ilahang isla. Ang tubig gani kuno nga sa tabay gikan diha sa isla tag 6.00 pesos ang kontiner para lang panghugas sa mga gigamit sa panimalay.
    Karon kuno matud pa nila ang kontiner tag 1.00 na lang nga ideliver sa ilahang balay. May usa gani kuno nga sa pikas barangay nga negosyante usab ug tubig nga miingon " gi tag kwatro lang unta to ang kontiner sa tubig'.  Maluoy pud ta sa maong mga nanginabuhi ug tubig sa maong isla apan dili nimo malikayan nga ang Isla sa Sipaway usa sa mga lugar nga angayan na nga ma develop. Ug matag Mayor nga mokupot sa renda sa pangagamhanan sa siyudad adunay lain-lain nga panglantaw ug asa siya makahimo ug matawag niya nga iyaha gayud nga proyekto.         Sa panahon ni Mayor Debulgado tubig usab ang usa sa mga proyekto nga dili makalimtan sa tawo. Ang mitaliwan na nga si Mr. Jaime Lim sa Villarante matud pa niya " ug maabot ang tubig diri sa Villarante ug ipil-ipil nga diin diha siya gapuyo ang akong suportar akong ihatag hangtud nga mahuman siya sa iyahang termino'. Natuman kini nga ang tubig ug manghilam-os ka naa na sa sulod sa imohang balay. Ang ikaduha nga ang damgo sa taga bukid nga unta madalanan ang kabukiran aron sayon nalang nila sa pagpakana-og sa ilahang mga produkto. Natuman kini sa panahon ni Mayor Debulgado ang "Farm to Market Road', nga gibansagan nga 70 million project.
    Ang saka Mayor Bong Lacson iyahang napadayon ang maanindot nga karon gisuroy-suroyan na sa mga batan-on,tigulang ug may edad-edad na ang atong 'People's Park'. Usa sa mga lugar sa San Carlos nga atong mapasigarbo ang katawhay,kalinaw ug kaanindot sa talan-awon labi na ug mobidlisiw ang adlaw sa sidlakan. Karon man lang ning bag-o nga ug magabhi-an ka di pud ka kasabot ug unsang klaseng bahoa ang imohang mahanggap sa baho nga gikan sa Ethanol. Pero bisan pa man maanindot gyud sa kinatibuk-an. Dinhi sa kang Mayor Ginggo Valmayor daghan usab kaayo nga mga proyekto sa bukid nga iyahang nahimo karon nga termino.
    Apan usa sa dili malimtan nga proyekto nga iyahang nahimo karong tuiga mao ang dugay na kaayong dekada  nga gihandum sa mga tawo nga unta aduna na silay tubig nga tab-ang nga dinha gyud sa ilaha nila makuha. Dili tubod nga gikan sa ilawon sa yuta sa sipaway ang mitubag sa ilahang damgo kun dili tubig nga gipaagi sa tubo ug dinha sa ilawom sa dagat gadagan.         Bisan pa man tinuod nga dili pa nasulod sa ilahang panimalay apan ilaha na kining gitawag nga Proyekto nga dili gayud malimtan sa katawhan sa Isla sa Sipaway ug sa taga San Carlos ug kini natawo ubos sa Administrasyon ni Mayor Gingo Valmayor. Pasensya na lang sa tong nagnegosyo ug tubig ka yang tumong ug tuyo sa maong proyekto mao ang kinabag-an sa pumuluyo sa maong isla.
    Makabungog sad ang presyo sa isda diha sa atong merkado publiko. Naay tag 250.00 ang kilo u gang gagmay nga isda tag 120.00 ang kilo. Makasabot man ta kay ug maot ang panahon walay managat kaayo ug kulang ang supply. Ang ato usab nga mga baboy gikan sa 160.00 mi 170.00 na ang kilo sa perna ug ang may tambok gikan sa 150.00 tag 160.00 na.
    Ang manok mosirit ra ang presyo niini labi na gyud ug bulan sa Desembre ug mao sad ang itlog. Pero ang akong natingad-an aning pag taas sa mga presyo kalit man lang ug tungon-tungon sad sa entrada sa tuig.
    Ani lang bag-o akong nahibaw-an nga aduna diay Local Prize Coordinating Council ang atong siyudad nga diin pito (7) sila ka membro. Ug sa akong pagka hibalo mao kini silang grupoha ang mo determined sa pagpataas sa presyo.         Nahinabi nako ang usa sa mga membro ug matud pa niya nga wala maka function kaayo kaning grupoha kay sa higayun kuno nga mupatawag ug meeting ang Chairman sa maong grupo wala may manungha kaayo. Ug sa ako lang pagsabot kinahanglan gayud nga molihok sad ni sila kay dili sad matulon ang presyo sa mga isda diha sa merkado publiko.
    Bisan pa man nga nakasabot kita sa "Law of Supply & Demand" apan kinahanglan nga madiskasan usa sa maong grupo ang pagtaas sa mga presyo diha sa Merkado Publiko.
    Labaw pa karon nga ang imohang kinyentos pesos ug mabungkag murag din a kaabot ug usa ka oras sa imohang bulsa tungod sa kamahal sa palaliton.  Mahimong si Mayor Valmayor niini ang makapukaw sa atong Local Prize Coordinating Council nga diin ang mga membro niini taga City Treasurer,Police Dept.,Agriculture, ug Market Dept.
 

No comments:

Post a Comment